Toddalia asiatica / మిరప కంద్ర / ఆరెంజ్ క్లైంబర్
టొడాలియా ఏసియాటికా (Toddalia asiatica) అనేది రూటేసి కుటుంబానికి చెందిన ఒక ఔషధ మొక్క. తెలుగులో దీనిని ప్రధానంగా మిరప కంద్ర (Mirapa Kandra) మరియు కొండ కాసింద అని పిలుస్తారు. దీనిని ఆంగ్లంలో ఆరెంజ్ క్లైంబర్ (Orange Climber) అని కూడా అంటారు.
ఈ మొక్క యొక్క వివిధ భాగాలను ఆయుర్వేదం మరియు గిరిజన వైద్యంలో కింది సమస్యల నివారణకు ఉపయోగిస్తారు.
గమనిక : ఏదైనా ఔషధ మొక్కను వాడే ముందు నిపుణులైన వైద్యులను సంప్రదించడం మంచిది.
ఔషధ ఉపయోగాలు (Medicinal Uses):
- జ్వరం (Fever): ఈ మొక్క యొక్క వేరు బెరడును (Root bark) జ్వరాన్ని తగ్గించడానికి కషాయంగా ఉపయోగిస్తారు.
- దగ్గు మరియు శ్వాస సంబంధిత సమస్యలు: జలుబు, దగ్గు మరియు ఇన్ఫ్లుయెంజా వంటి సమస్యల చికిత్సలో దీని ఆకులు మరియు వేర్లను ఉపయోగిస్తారు.
- నోటి వ్యాధులు (Mouth Diseases): దీని ఆకులను నమలడం వల్ల నోటి పుండ్లు (Mouth ulcers) మరియు నోటి ఇన్ఫెక్షన్లు తగ్గుతాయని గిరిజన వైద్యంలో ప్రతీతి.
- జీర్ణ సమస్యలు (Digestion): అజీర్ణం (Dyspepsia), అతిసారం (Diarrhea) మరియు కడుపు నొప్పి నివారణకు దీని పండ్లు లేదా వేరు భాగాలు వాడతారు.
- మలేరియా (Malaria): మలేరియా చికిత్సలో ఈ మొక్క వేర్ల సారాన్ని సాంప్రదాయ వైద్యంగా ఉపయోగిస్తారు.
- నొప్పి నివారణ: కీళ్ల నొప్పులు (Rheumatism), నడుము నొప్పి మరియు బెణుకుల (Sprains) నివారణకు దీనిని ఉపయోగిస్తారు.

ఇతర ఉపయోగాలు:
- పండ్లు: దీని పండ్లు చిన్న నారింజ పండ్ల వలె కనిపిస్తాయి. వీటిని కొన్ని ప్రాంతాల్లో పచ్చడి (Pickles) తయారీలో మరియు నేరుగా ఆహారంగా కూడా తీసుకుంటారు.
- యాంటీ-బయోటిక్ లక్షణాలు: ఈ మొక్కలో యాంటీ-వైరల్ (H1N1 పై), యాంటీ-క్యాన్సర్ మరియు యాంటీ-మైక్రోబియల్ గుణాలు ఉన్నట్లు పరిశోధనలు తెలుపుతున్నాయి
స్థానిక తెలుగు పేర్లు
- మిరప కొండ (Forest Pepper)
- కొండ కసింద (Hill Pepper)
- ముల్ల కసింద (Thorny Pepper)
- ఎర్ర కసింద (Red Pepper)
మొక్క లక్షణాలు
- ముల్లలతో కూడిన చెక్కల తీగ (లయానా)
- ఆకులకు సిట్రస్ సువాసన
- చిన్న నారింజ రంగు/ఎరుపు ఫలాలు
- Rutaceae (నిమ్మ జాతి) కుటుంబానికి చెందినది
ఉపయోగించే భాగాలు
- వేర్లు, ఫలాలు, ఆకులు
- ఆయుర్వేదం & జానపద వైద్యంలో ఇతర ఔషధ మొక్కలతో కలిపి వాడకం
గమనిక: ఇవి సంప్రదాయ సమాచారం మాత్రమే. వైద్య వినియోగం కోసం అర్హత గల వైద్యుడి సలహా అవసరం.